Wielki potencjał w małej giełdzie
Podczas kilkudniowej, biznesowej wizyty w Kambodży wraz z moim dobrym kolegą Piotrem Motylem, wybraliśmy się na lokalną giełdę – Cambodia Securities Exchange. Jak się okazuję jest to najmniejsza giełda świata pod względem kapitalizacji jak i ilości wylistowanych spółek. Doświadczenie to było bardzo ciekawe, ponieważ po wizycie na parkietach w Chicago i Singapurze, nie wspominając już o kapitalizacji, giełda ta jest również chyba najmniejszą jeśli chodzi o zajmowaną powierzchnię. Sam budynek przypominał duży wielorodzinny dom, co można również zobaczyć na filmie zamieszczonym poniżej, który został nakręcony podczas relacji live na profilu facebook. Jednak w tej małej giełdzie drzemie wielki potencjał.
Trochę historii
Pomysł powołania lokalnej giełdy w Kambodży zrodził się w 2006 roku po dość dużych zmianach gospodarczych w tym kraju. Jeszcze tego samego roku w listopadzie, Ministerstwo Ekonomii i Finansów (Cambodian Ministry of Economy and Finance – MEF) podpisał memorandum o współpracy z giełdą w Korei Południowej – Korean Exchange KRX. W marcu 2009 roku rząd w Kambodży podpisał wraz z koreańską giełdą umowę joine-venture o powołaniu do życia lokalnej giełdy – Cambodia Securities Exchange Co., Ltd. Oficjalnie giełda została otwarta 23 lutego 2010 roku, a udziały w niej zostały podzielone pomiędzy Ministerstwo Ekonomii i Finansów – 55%, a giełdę koreańską – 45%.
Pierwsza spółka po dwóch latach
Dość paradoksalny jest fakt, że przez pierwsze dwa lata istnienia giełdy w Kambodży, nie było tam żadnej spółki, której akcjami można by handlować. Jako pierwsza na rynku (18 kwietnia 2012r) pojawiła się Phnom Penh Water Supply Authority – spółka wodociągowa zajmująca się dostawami oczyszczonej wody w stolicy kraju Phnom Penh i jej okolicach. Już w pierwszym dniu handlu wartość jej notowań wzrosła o 45%.
Kolejna spółka pojawiła się dopiero po 5 latach od powstania giełdy. W lutym 2015 roku swój debiut miała Grand Twins International – tajwańska spółka, zajmująca się produkcją odzieży. Spółka ta może pochwalić się dużym portfolio, gdyż jej klieńci to światowe znane marki jak: Adidas, Reebok, Taylor Made, Salomon, New Balance, Kohl’s, Nautica, North Face, Russell Athletic etc… Wartość jej eksportu największy jest do Europy (49%), następnie USA (23%) i Azja (28%).
W Kambodży drzemie ogromny potencjał – to taka Tajlandia 15 lat temu
Chodź giełda w Kambodży nie jest duża to drzemie w niej ogromny potencjał. Firmy wylistowane na CSX bardzo chętnie dzielą się ze swoimi akcjonariuszami dywidendą – czyli corocznymi zyskami. Oprócz tego, każda jedna firma debiutująca na lokalnej giełdzie od razu zyskiwała w pierwszym dniu notowań przynosząc pokaźne stopy zwrotu z inwestycji. Dodatkowo, sama Kambodża jako kraj ma niesamowity potencjał w rozwoju. Od 2010 roku tempo wzrostu Produktu Krajowego Brutto nie spada poniżej 7% rocznie, a od 2011 roku inflacja nie przekracza 4%. Kraj po upadku rządów Czerwonych Khmerów nabrał niesamowitej dynamiki rozwoju. Rozwijająca się w ogromny tempie gospodarka przyciąga coraz więcej zagranicznych inwestorów. Chodząc po ulicach stolicy Phnom Penh widać gołym okiem, jak z każdej strony miasta wyrastają nowe budynki, pojawiają się sieciowe sklepy i restauracje, zachodni styl życia po prostu wciska się tu z każdej strony. Dodatkowym atutem Kambodży są jeszcze niskie ceny usług i towarów.
Zarobić można na wszystkim
Do tej pory kraj ten odwiedzany był głównie przez backpackersów, którzy przyjeżdzali tu oglądnąć khmerskie świątynie i pałace. Nikt jednak nie miał tu ochoty zostać dłużej ze względu na słabą pod każdym względem inframtukture. Jednak przez ostatnie parę lat dużo się zmieniło i teraz Kambodża staje się z dnia na dzień coraz bardziej atrakcyjna. Należy również dodać, że kraj ten jest częścią ASEAN (Stowarzyszenie Narodów Azji Południowo-Wschodnie – odpowiednika Unii Europejskiej dla krajów azjatyckich) oraz WTO (Światowej Organizacji Handlu). Zarobić można na wszystkim począwszy od branży deweloperskiej (zdecydowanie najszybciej rozwijająca się gałąź gospodarki), idąc kolejno przez transport, gastronomie, turystykę, hotelarstwo etc… W Kambodży przebywa już sporo Polaków, którzy inwestują tam w nieruchomości, prowadzą własne hostele i hotele oraz zajmują się szeroko pojętą branżą IT. Porównanie do „Polski w latach 80/90” tu bardzo dobrze pasuje. Na ten temat mógłbym wiele pisać ale możliwości zrobienia dużego biznesu w Kambodży są ogromne. Dodam jeszcze, że nie ma żadnego problemu z wizami i pobytem. Za 270 usd można dostać tu wizę biznesową na cały rok.
Boom pomoże lokalnej giełdzie
W kraju wyniszczonym przez Pol Pota oraz jego politykę terroru i ludobójstwa jest wiele jeszcze do naprawy. To jeden z najbiedniejszych krajów w regionie, który ucierpiał poprzez wojnę domową, a teraz stara się nadrobić zaległości. Statystyki jasno pokazują ogromy wzrost gospodarczy i pozytywną zmianę w strukturze społecznej. Inwestycje zagraniczne stanowią duży wkład w rozwój kraju, a aktualny rząd robi wszystko, aby przyciągnąć obcy kapitał. Przyjazny system podatkowy oraz prosty system prawny to tylko kilka z dużej ilości argumentów, mających na celu przyciągnięcie inwestorów.
Aktualna lista spółek i data i chwili wylistowania.
Spółek póki co jest tylko 5 ale w najbliższych latach są planowane kolejne debiuty. Informacje o najbliższych można znaleść na stronie giełdy oraz śledząc mojego bloga. Pewne jest jedno, są to solidne firmy, posiadające zdrowe fundamenty do dalszego rozwoju, w dodatku płacące dywidendy.
| Symbol | Companies Name | Date |
|---|---|---|
| PAS | Sihanoukville Autonomous Port | 08-Jun-2017 |
| PPSP | Phnom Penh SEZ Plc. | 30-May-2016 |
| PPAP | Phnom Penh Autonomous Port | 09-Dec-2015 |
| GTI | Grand Twins International (Cambodia) Plc | 16-Jun-2014 |
| PWSA | Phnom Penh Water Supply Authority | 18-Apr-2012 |
Jak można inwestować w spółki na Cambodian Securities Exchange?
Sposobów jest wiele, gdyż giełda w Kambodży posiada kilku przedstawicieli za pomocą których można kupić bądź sprzedać akcje. Na pośrednictwo w handlu licencje przyznano 12 firmom działającym w obszarze papierów wartościowych – sześciu subemitentom, trzem brokerom, dwóm doradcom inwestycyjnym i jednemu pośrednikowi. Do najbardziej znanych należy malezyjski Maybank Kim Eng posiadający oddziały w całej Azji, w tym również w Tajlandii. Broker ten pozwala handlować na większości rynków azjatyckich, również na rynku tajskim i kambodżańskim. Konto brokerskie można założyć w Bangkoku posiadając specjalne dokumenty, w tym lokalne konto bankowe. Takie dokumenty są przygotowywane za naszym pośrednictwem, a sama procedura założenia trwa 1 dzień. Z takiej opcji korzystają głównie studenci Live Trading Camp’ów odbywających się przynajmniej raz w roku w Bangkoku. Osoby nie będące studentami, a chcące skorzystać z możliwości posiadania takiego konta muszą tak czy tak, osobiście pojawić się przynajmniej na jeden dzień w Bangkoku.
Relacja Live przeprowadzona na Facebook’u podczas wizyty na giełdzie w Kambodży.
O życiu, cenach, możliwościach w Kambodży
Poniżej zamieszczam relacja Live przeprowadzoną na Facebook’u wraz z Piotrem Motylem. Piotr jest organizatorem corocznych konferencji w Azji – Biznes Ponad Granicami, na które zapraszani są prelegenci prowadzący własny biznes i zarządzają nim zdalnie. Wystąpiłem tu gościnnie opowiadając wraz z Piotrem o swoich wrażeniach z pobytu w stolicy Kambodży – Phnom Penh.
https://www.facebook.com/BiznesPonadGranicami/videos/874801175978542/
Czekam na Twoje komentarze!
Zapraszam do polubienia konta na Facebook’u i subskrybowania mojego kanału YouTube. Nie ominą Cię wtedy żadne relacje na żywo oraz analizy jakie publikuje.
